درس اول:
1.قرآن مردم را به چگونه راهی هدایت میکند؟ به استوارترین راهها
2. قرآن ما را به چه چیزی هدایت میکند؟ قرآن کریم راهنمای زندگی انسانهاست و مردم را به استوارتین راهها هدایت میکند.
3. مخاطبان قرآن چه کسانی هستند؟ خداوند در این کتاب با ما سخن گفته و مردم را مخاطب قرار داده است.
4. بهترین دورهی پاسخدهی به دعوت خداوند کی است؟ دورهی نوجوانی و جوانی بهترین دوره برای توجه به سخنان خداوند است.
5. امام صادق (ع) در مورد تاثرپذیری جوان از قرآن چه میفرماید؟ "هر جوان مومنی که قرآن بخواند، قرآن با گوشت و خونش در میآمیزد و خداوند او را با فرشتگان بزرگواری که نویسندگان و حاملان قرآنند، همنشین میکند. قرآن نیز در قیامت حافظ و نگهبان او خواهد بود."
6. کلام خداوند چگونه کلامیست؟ برترین و حکیمانهترین کلامهاست.
7. برتری کلام خداوند نسبت به دیگر سخنان چیست؟ برتری کلام خدای متعال بر دیگر سخنان مانند برتری خالق بر مخلوقات است.
8. خداوند مهربان برای راهنمایی انسانها چه چیزی فرستاده است و ما را به چه چیزی فراخوانده است؟ خداوند مهربان که قرآن کریم را برای راهنمایی انسانها فرستاده، ما را به خواندن این کتاب و تفکر و تدبر در آن فراخوانده است.
9. بهرهمندی از قرآن چگونه میسر میشود؟ بهرهمندی از هدایتهای قرآن و قدم گذاشتن در راه زندگی و مسیر سعادت جز با تفکر و ژرفاندیشی در آیات آن به دست نمیآید.
10. تفکر در قرآن چه مراحلی دارد؟ تفکر در آیات قرآن کریم از مراحل ساده و عمومی شروع میشود و به مراحل پیچیده و تخصصی (تفسیر) میرسد.
11. درک آیات قرآن به درک چه چیزهایی در طبیعت شبیه است؟ شبیه به درک آیات و نشانههای الهی در خلقت است.
12. مرحلهی ساده تفکر در قرآن چه ضرورتی دارد و مرحله تخصصی آن چه نام دارد؟ مرحلهی سادهی تدبر و تفکر در قرآن که برای هر فردی لازم و ضروری است و سبب میشود که هر انسانی از سفرهی کستردهی الهی بهرهمند شود، با مرحلهی تخصصی آن که "تفسیر" نامیده میشود و یک دانش تخصصی بهشمار میآید، متفاوت است.
13. تفسیر قرآن به چه دانشهایی نیاز دارد؟ نیازمند دانشهای ویژه است که مفسران عالی مقام پس از کسب آن دانشها و آشنایی عمیق با همهی آیات قرآن به تفسیر میپردازند و حقایق و معارف عمیق قرآن را تبیین میکنند.
14. در مرحلهی ساده تدبر در قرآن به چه چیزی نیاز داریم؟ در مرحلهی سادهی تدبر، گاهی درک معنا و مفهوم آیه برای دستیابی به پیامهای آن کافی است.
15. با تفکر عمیقتر و تدبر بیشتر در آیات قرآن به چه چیزهایی دست می یابیم؟ پیامهای بیشتر با سطوح و لایههای عمیقتری از قرآن کریم بهدست میآید.
16. عقل چگونه ابزاری است و بهوسیلهی آن چه کاری باید انجام دهیم؟ «عقل» ابزاری است که خداوند به ما عنایت کرده تا با آن بیندیشیم و به حقایق پی ببریم و خوبیها را از بدیها بازشناسیم.
17. نتیجهی بهرهمندی از عقل چیست؟ دانایی نتیجهی بهرهمندی از قوهی عقل و خردورزی است.
18. اگر بخواهیم از پیامهای قرآن در زندگی استفاده کنیم باید چهکاری انجام دهیم؟ باید عقل خود را بهکار گیریم و با «تفکر»،«تدبر» و همچنین با «تعلم» به این حقایق دست یابیم.
19. روش تدبر چهکمکی در جهت فهم آسانتر آیاد قرآن به ما میکند؟ به ما مک میکنند که سریعتر و آسانتر پیامهای آیات را دریابیم و ارتباط میان بخشهای مختلف یک آیه یا آیات را درک کنیم.
20. اولین معلم قرآن چه کسی بود؟ این معلم بزرگ چگونه قرآن را آموخت؟ رسول خدا (ص) اولین و برترین معلم و راهنمای ما برای تفکر در این کتاب است. آیات قرآن کریم بر قلب مبارک ایشان نازل شده و خدای متعال، ظاهر و باطن را به ایشان آموخته است.
21. روش کار پیامبر اسلام در آموزش قرآن چگونه بود؟ با ذکر مثال توضیح دهید. آن بزرگوار هم روش تفکر در قرآن را به ما آموخته است، هم به سوالهای مردم دربارهی آیات پاسخ داده است و هم چگونگی عمل به احکامی را که در قرآن آمده، به ما نشان داده است. به طور مثال اگر خداوند، مسلمانان را به اقامهی نماز فرمان داده، رسول خدا چگونگی انجام آن را یاد داده است.
22. قرآن چگونه کتابیست؟ کلامی الهی است و هیچ کلامی با آن قابل قیاس نمیباشد.
23. رعایت آداب خاص در پیشگاه قرآن نشان از چیست؟ 1. عظمت خداوند و ارزشمندی کلام او را درک میکنیم. 2. به خداوند و کلام او محبت و علاقهی قلبی داریم.
24. چهار مورد از آداب قرآن خواندن را بنویسید. 1. هنگامی که قرآن خوانده میشود گوش فرا دهیم و ساکت باشیم. 2. وقتی میخواهیم قرآن بخوانیم، ابتدا «اَعوذُ بِاللهِ مِنَ الشَیطانِ الرَجیمِ» بگوییم. 3. هنگام قرائت قرآن وضو داشته باشیم. 4. هنگام قرائت و تدبر در قرآن، با احترام در مقابل آن بنشینیم. 5. قرآن کریم را روی زمین نگذاریم و در سطحی بالاتر مانند «رحل» یا «میز» قرار دهیم. 6. روزانه قدری از آیات آن را قرائت کنیم و پس از درک معنای آیات در آنها تفکر کنیم. 7. با معانی و مفاهیم آن آشنا شویم تا بتوانیم با آن انس بگیریم.
درس دوم: 1.رابطه نوجوانی و انتخاب چیست؟ هر انسانی همواره در حال انتخاب است اما نوجوانی را باید آغاز انتخابهای زندگی دانست.
2. چرا حضرت ابراهیم از سرپرست خود جدا شد؟ او از سرپرست خود «آزر» جدا شدتا بتواند یکتاپرست بماند و مردم را به یکتاپرستی بخواند.
3. انسان از چه زمانی میل به خوبی ها دارد و چه احساسی در رسیدن به آن پیدا میکند؟ از کودکی احساس خرسندی و نشاط در رسیدن به کمالات می کند.
4- برای تأمل و تفکر چه گام هایی لازم است؟آنها را بیان کنید.( قسمت اول سوال:ص 20 سطر 13 از هر انسانی تا سطر 14 نشاط می کند،قسمت دوم سوال:ص 21 سطر 9 از انسان تا سطر 11 تمام نمی شود ) هر انسانی میل و استعداد رسیدن به کمالات و خوبیهایی را دارد و به میزانی که به آنها میرسد احساس خرسندی و نشاط میکند. انسان دارای روحیهای بی نهایت طلب است و عطش او در دستیابی به خواستههایش نه تنها سیراب نمیشود بلکه روز به روز افزوده میگردد. او به دنبال چیزی میگردد که هرگز پایان نمیپذیرد و تمام نمیشود.
5- چه تشابهی میان استعداد انسان و حیوان و گیاهان وجود دارد؟(ص 21 سطر 4 از گیاه تا سطر 7 باشد) گیاه و حیوان در محدودهی خاصی استعداد رشد و کمال دارند. اما استعدادهای انسان بسیار متنوع و گسترده است و استعدادهایی فراتر از موجودات دیگر دارد. او میتواند چون گل با طراوت، چون آهو چالاک، چون نسیم لطیف و چون صخره با صلابت باشد.
درس سوم: 1- با اندیشیدن در آیات قرآن درباره انسان چه می آموزیم و انسان چه هدفی را دنبال میکند؟(ص 24 سطر 1 از با اندیشه تا سطر 2 تمام نشود) با اندیشه در آیات قرآن آوختیم که انسان موجودی بینهایت طلب است. او به دنبال هدف هاییست که پایان نیابد و تمام نشود.
2- وقتی به دنیای انسان ها می نگریم متوجه چه چیزهایی می شویم؟با مثال. (ص 24 سطر 3 از وقتی تا سطر 8 می کوشد) وقتی به دنیای انسانها مینگریم، با دنیای حیرت انگیزی مواجه میشویم؛ چنان اختلافی در هدفها وجود دارد که ابتدا سردرگم میشویم که: راستی؛ کدام انتخاب درست است؟ کسانی که به دنبال پول و ثروتند، برخی دل به کشف اسرار جهان سپردهاند، برخی به دنبال جاه و مقامند، یکی به هنرمندی و نقشآفرینی در عرصههای هنری میاندیشد و دیگری در آرزوی قهرمانی در ورزش پیوسته میکوشد و...
3- مهم ترین انتخاب هر انسان چیست و این انتخاب چه چیزی به ما می بخشد؟( ص 24 سطر 13 از انتخاب تا سطر 15 می بخشد) انتخاب هدف زندگی، مهمترین انتخاب هر انسان است. این انتخاب است که به تمام برنامههای ما جهت میدهد و رنگ و بوی خاصی به آن میبخشد.
4- با تفکر در آیات قرآن چگونه از راهنمایی خداوند بهره می بریم؟ با تفکر در آیات قرآن از راهنمایی خداون بهره می بریم تا هدف و جهت زندگی خود را به دست آوریم.
5- استعداد های انسان را با گیاهان و جانداران مقایسه کنید؟(ص 27 سطر 2 از استعدادهای گیاهان تا سطر 4 رشد می کند) استعدادهای گیاهان به طور طبیعی و استعدادهای حیوانات به نحو غریزی شکوفا میشوند. اما نهال وجود انسان، صرف نظر از برخی جنبههای جسمانی او، به دست خودش شکوفا میشوند.
6- مهم ترین نعمت هایی که خداوند به ما عطا کرده چست؟ قدرت تفکر و قدرت انتخاب
7- آن دو نعمت بزرگ الهی که خداوند به انسان عطا کرده کدام است؟( ص 27 سطر 5 از انسان تا سطر 6 برگزیند) انسان با استفاده از «قدرت تفکر» خوبیها و راههای رسیده به آنها را میشناسد و چون «قدرت انتخاب» دارد، میتواند آن خوبیها را برگزیند.
9- چرا خداوند انسان را به روش های متفاوت از گیاهان و جانوران هدایت کرده است؟( ص 27 سطر 7 از خداوند تا سطر 9 برگزیند) خداوند انسان را به روشی متفاوت از گیاهان و حیوانات هدایت کرده است؛ به این صورت که راه رسیدن به خوشبختی را به او نشان داده تا خود آن را بشناسد و با ارادهی خود آن را برگزیند.
10- چه چیزی سرنوشت ما را می سازد و خوشبختی ما گرو چیست؟( ص 27 سطر 9 از انتخاب تا سطر 10 تصمیم گیری است) انتخاب ماست که سرنوشت ما را میسازد؛ خوشبختی یا سیه روزی ما در گرو همین تصمیمگیری است.
11- انسان های بزرگ چه راهی را می پیمایند و آنان چه ویژگی هایی دارند؟( ص 28،29 سطر 9 از آدم های بزرگ تا سطر 1 ص 29) «آدمهای بزرگ مقاصد بزرگ دارند، زود یه پایان نمیرسند و تمام نمیشوند.»
12- چرا استعداد های انسان متفاوت و متنوع است؟( ص 28 سطر 1 از معمولاً تا سطر 3 انسان ها دارد) معمولا افراد به یک یا چند مورد خاص از این استعدادها بیشتر اهمیت میدهند. این اختلاف، ریشه در اندیشه و تفکر انسانها دارد.
13- چرا انسان با بینش و نگرش خاص خود به سراغ هدفی خاص می رود؟( ص 28 سطر 4 از اگر بینش ها تا سطر 5 می شوند) اگر بینشها مختلف باشند، هدفها و دلبستگیها نیز مختلف میشوند.
14- برای انتخاب صحیح هدف های زندگی به چه چیزی نیازمندیم؟(ص 29 سطر 1 از برای انتخاب تا سطر 2 رتبه دهیم) برای انتخاب صحیح هدفها و دلبستن به آنها نیازمند معیار و ملاک هستیم؛ معیاری که بتوانیم به وسیلهی آن ارزش هدفها را مشخص کنیم و متناسب با ارزشی که دارند به آنها رتبه دهیم.
15- اگر هدف های زندگی را به درستی برگزینیم چه اتفاقی خواهد افتاد؟ اگر هدف های زندگی را به درستی برخواهیم گزیدیم و عمر خود را برای رسیدن به آنها صرف خواهیم کرد.
16- چرا خداوند در قرآن خواستار سعادت و هدایت انسان است؟( ص 29 سطر 5 از خدای رحیم تا سطر 7 آگاه تر است) خدای رحیم و مهربان که خواستار سعادت ماست، در قرآن کریم، در این مورد ما را هدایت و راهنمایی میکند و معیار انتخاب هدفهای اصلی از غیر آن را مشخص فرموده و آثار و نتایج آنها را نیز یادآور شده است؛ او که از همه به ما مهربانتر و از خود ما به نیازهای ما آگاهتر است. 17- چرا خداوند ما را هدایت می کند؟ زیرا خداوند خواستار سعادت انسان هاست.
درس چهارم: 1- انسان های هوشمند هدف های خود را چگونه انتخاب می کنند؟( ص 36 سطر 9 از معمولاً تا سطر 10 بزنند) معمولا آدمهای زیرک و هوشمند هدفهای خود را به گونهای انتخاب میکنند که به قول معروف «با یک تیر چند نشان بزنند.»
2- وجود انسان از مجموعه ی چه استعداد هایی تشکیل شده است؟ نهال وجود انسان مجموعه ای فراوان از استعداد های مادی و معنوی است.
3- هدفی که ما انتخاب می کنیم چگونه باید باشد؟ با توجه به دو ویژگی متنوع بودن استعدادهای انسان و بی نهایت طلبی او،اگر اگر هدفی را که انتخاب می کنیم،بهتر بتواند پاسخگوی این دو ویژگی باشد،آن هدف،کامل تر است. 4
- هدف اصلی ما در زندگی چه باید باشد؟( ص 37 سطر 1 از بنابراین تا سطر 3 فراگیرد) بنابراین هدف اصلی ما آن هدفی است که همهی استعدادهای ما را در بر گیرد. در جایی متوقف نشود و نهال وجود ما را به درختی پربار و زیبا تبدیل کند به طوری که سراسر وجود ما را شادابی، بالندگی، شور و نشاط فرا گیرد.
5- حضرت علی(ع)رشد و تکامل خود را زیر نظر چه کسانی آغاز کرد و به سرانجام رساند؟(ص 37 سطر 4 از امیر مؤمنان تا سطر 5 زیبایی ها شد) امیر مومنان علی (ع) را ببینید! ایشان رشد و تکامل خود را زیر نظر و تربیت پیامبر اکرم (ص) آغاز کرد و جلوهگاه همهی کمالات و زیباییها شد. 6
- حضرت علی(ع) در چه مواردی بی نظیر بود؟( ص 37 سطر 6 از ایشان تا سطر 7 بی نظیر است) ایشان در میدان علم و دانش، رشادت و جنگاوری، سخنوری و خطابه، مهربانی و دوستی، جوانمردی و مروت، نیایش و عبادت، حق طلبی و عدالت، پس از رسول خدا (ص) بینظیر است.
7- نزدیکی و تقرب به خداوند یعنی چه؟ نزدیکی و تقرب به خداوند، نزدیکی مکانی و ظاهری نیست. نزدیکی به خدا یک نزدیکی حقیقی است.
8- انسان چگونه تجلی بخش صفات زیبایی خداوند می باشد و به او تقرب می یابد؟( ص 38 سطر 3 از خدا سرچشمه ی تا سطر 5 یافته اند) خدا سرچشمهی زیباییها و خوبیهاست و انسانها به میزانی که زیباییها و خوبیها را کسب کنند، تجلی بخش صفات زیبای او شدهاند و به او تقرب یافتهاند.
9- پیامبر اسلام و پیشوایان ما در زندگی به چه چیزی دل بسته بودند و خود را وقف چه چیزی کرده بودند؟( ص 38 سطر 6 از پیشوایان تا سطر 8 می گذاشتند) پیشوایان ما و در راس آنها رسول خدا تنها به خدای خود دل بسته بودند و زندگی خود را وقف رسیدن به او کرده بودند و در تنهاییها با او نجوا میکردند و اشتیاق خود را در ضمن زیباترین جملهها با او در میان میگذاشتند.
10- انسان با اندکی تأمل در خود به چه چیزی هایی پی می برد؟( ص 39 سطر 1 از هرکس تا سطر 2 نخواهد نشست) هرکس اندکی تامل کند، میبیند که در ذات خود در جستجوی سرچشمهی خوبیها و زیبایی هاست و تا به آن منبع و مبدا نرسد، آرامش نیافته و از پای نخواهد نشست.
11- مقصود و محبوب نهایی انسان چیست؟( ص 39 سطر 2 از پس مقصود تا سطر 3 خداوند است) پس مقصود و محبوب نهایی ما ذات مقدس خداوند است.
12- اگر انسان خوبی های بی پایان می خواهد شایسته است چه مقصدی داشته باشد؟( ص 39 سطر 4 از اگر روح تا سطر 6 او باشد) اگر روح انسان بهنهایت طلب است و خوبیها را به صورت بیپایان میخواهد، شایسته است که تنها تقرب و نزدیکی به خدای بزرگ مقصد نهایی او باشد.
13- برای رسیدن به مقاصد بزرگ انسان به چه چیزی نیازمند است؟( ص 39 سطر 7 از مقصد تا سطر 8 میطلبد) این مقصد، به همان میزانی که بسیار بزرگ و ضامن خوشبختی ماست، همت بزرگ و ارادهی محکم میطلبد.
14- تقرب و نزدیکی به خداوند سهم چه کسانی می شود؟( ص 39 سطر 9 از تقرب تا کوشاست) تقرب به برترین محبوب و مقصود نیز سهم بلندهمتان با پشتکار و کوشاست.
15- از داستان حضرت ابراهیم چه نتیجه ای می گیریم؟( ص 39 سطر 11 از در تا سطر 14 انسان است) در حقیقت ایشان به مردم آموخت، نباید در زندگی به هدفی دل بست که گذراست و پایان میپذیرد. بلکه باید روی به سوی کسی نمود و دل به کسی بست که پایانی ندارد و خالق جهان آفرینش است، او سرچشمهی خوبیها و زیباییها، و لذا برترین و بهترین محبوب و مقصود انسان است.
درس پنجم: 1- چرا انسان نمی تواند به معرفت و شناخت دقیق پروردگار خویش دست پیدا کند؟ خرد محدود را یارای آن نباشد که به شناخت خالق نامحدودش دست یابد مخلوقی را شایسته نیست که ذات خالق خویش احاطه پیدا کند. درس ششم: 1- حمد و تسبیح به چه معناست؟(ص 61 سطر1 ازحمد تا است) «حمد» به معنی «ستایش» و «تسبیح» به معنی «پاک دانستن» و «منزه دانستن» است. 2- در تسبیح کدام صفات را از خداوند دور می داریم؟ صفات سلبی
3- در حمد و ستایش کدام صفات خداوند را می ستاییم؟ صفات ثبوتی
4- صفات ثبوتی چیست؟ توضیح دهید مثال بزنید.(ص 60 سطر 8 از صفاتی تا سطر 10 داراست) صفاتی که جنبهی کمالی دارند، مثل قدرتريال علم، عدالت، رحمت، رازقیت، حیات، مهربانی، بخشندگی، حکمت، عزت و کرامت. این صفات را «صفات ثبوتی» مینامیم و به خدا نسبت میدهیم. یعنی خدا این صفات را داراست. 5
- صفات سلبی چیست؟توضیح دهید مثال بزنید (ص 60 سطر 11 از صفاتی تا سطر 13 مبّراست) صفاتی که از نقش و نیاز ناشی میشوند؛ مانند جهل، عجز، فقر، مرگ، نیاز به پدر و مادر و نیاز به فرزند. این صفات را «صفات سلبی» مینامیم و از خداوند سلب میکنیم. یعنی خداوند این صفات را ندارد و از آنها مبراست.
درس هفتم: 1- چه زمانی شناخت انسان منجر به عمل خواهد شد؟ زمانی که شناخت با عمل توأم شود.
2- رابطه ی ایمان و عمل چیست؟ اگر شناخت صحیح بدست آید منجر به ایمان می شود و شناخت به اضافه ایمان عمل صالح را نتیجه می دهد.
3- علم و شناخت به چه می ماند و چه انگیزه ای به ما می دهد؟(ص 68 زیر پیام آیات سطر 2 از علم تا سطر 4 عمل است) علم و شناخت مانند چراغی است که راه را نشان میدهد. اما داشتن این چراغ به تنهایی انگیزهی لازم برای رفتن به آن راه را در انسان ایجاد نمیکند. ایمان برانگیزننده و محرک انسان به سمت عمل است.
4- حضرت علی درباره ی رابطه ی ایمان و عمل چه فرموده است؟ ایمان و عمل دو برادر همراه و دو دوست جدایی ناپذیرند.
5- مفهوم ایمان چه رابطه ای با واژه ی امان دارد؟(ص 69 سطر 12 از مفهوم تا سطر 13 سازگار می باشد) مفهوم ایمان که از «امن» گرفته شده و با «امنیت» و «امان» همخانواده است، سازگار میباشد.
6- ویژگی های قلب انسان چیست؟ آن را توضیح دهید.( ص 69 سطر 10 از اگر به حقیقتی تا سطر 12 فرا میگیرد) اگر به حقیقتی معتقد شود، شوق و حب نسبت به آن پیدا میکند و همت انسان را به سوی آن برمیانگیزد و در این حالت است که اطمینان و آرامشی وجود آدمی را فرا میگیرد.
7- کانون وجود آدمی چیست؟ قلب، کانون وجود آدمی است.
8- جایگاه علم و شناخت در کجاست؟ جایگاه علم و شناخت،عقل و اندیشه ی آدمی است.
9- از نظر قرآن جایگاه ایمان چیست؟ قلب
10- احساسات همهی انسانها مربوط به کدام بخش وجود انسان است؟ قلب
11- ایمان چیست؟ آن را تعریف کنید.( ص 69 سطر نوشته آبی رنگ از ایمان تا ایجاد می کند) ایمان، همان باور و اعتقاد قلبی همراه با حب و دوستی به حق و اعتماد و اطمینان است که شوق به سوی عمل را در انسان ایجاد میکند.
12- عقل چه ابزاری است و چگونه می توان بد و خوب را تشخیص داد؟( ص 69 سطر 3 از عقل ابزار تا سطر 5 معرفی کند) عق ابزار فهمیدن است. عقل، با تفکر در آیات الهی و با استفاده از راههای معرفت بخش، میتواند خوب را از بد تشخصی دهد و به ما معرفی کند. 13- آیا عقل به تنهایی برای رسیدن به خوبی ها کافیست؟( ص 69 سطر 5 از اما تا سطر 6 بیاید) اما عقل برای انتخاب خوبیها و رفتن بهسوی آنها کافی نیست. قلب هم باید به کمک بیاید.
14. قلب چه زمانی برای پذیرفتن حقیقت آماده می شود؟( ص 70 سطر 1 از قلب تا سطر 2 آراسته گردد) قلب در صورتی برای پذیرش حقیقت و راه زندگی آماده میشود که از زشتیها دور و به زیباییهایی آرسته گردد.
15- چند نمونه از زیبایی های قلب را از نظر قرآن بنویسید.( ص 70 سطر 4 از زیبایی تا سطر7 یاد خدا) 1. بینایی قلب برای مشاهدهی حقایق و زیباییهای زندگی 2. باز بودن قلب بر روی آنچه با تفکر به دست آمده است. 3. سلامتی قلب از بیماریها و گناهان 4. توجه قلب به هدفهای زیبای زندگی و یاد خدا
16- چند نمونه از زشتی های قلب را بیان کنید.( ص 70 سطر 8 از داشتن تا سطر 11 یاد خدا) 1. داشتن حالت انکار و تکبر در مقابل حقیقت. 2. سخت شدن قلب و نداشتن احاساس در مقابل خوبیها و زیباییها. 3. بسته شدن قلب بر روی حقایق و آنچه با تفکر بهدست آمده است. 4. غفلت از هدفهای زیبای زندگی و یاد خدا.
17- بعد از شناخت برای رسیدن به اهداف خود چه کاری باید انجام دهیم؟ ص 71 سطر 1 از باید تا سطر 3 می سازد) باید ابتدا خوبیها را بشناسیم و به آنها ایمان آوریم تا به عمل برسیم؛ اما همین که به عمل صالح پرداختیم، خود این عمل، هم ایمان ما را تقویت میکند و هم شناخت ما را عمیقتر میسازد.
18- در وجود انسان ایمان به وجود چه چیزی تشبیه شده است؟( ص 71 سطر5 از ایمان تا سطر 6 پدیدار می شود) ایمان درختی است که در قلب جوانه میزند، تناور میگردد و بر شاخههای آن اعمال شایسته و نیکو پدیدار میشود.
19- مقدس ترین حرم در زمان اصلی چیست؟( ص 71 سطر 9 از قلب تا هستی است) قلب مقدسترین حرم عالم هستی است.
20- برای پذیرش هدف قلب چه نقشی را ایفا می کند؟(ص 69 آخر صفحه قسمت آبی رنگ) اگر میخواهیم به هدفی که برای زندگی خود شناختهایم، ایمان بیاوریم و به سوی آن حرکت کنیم، باید قلب خود را برای پذیرش آن هدف آماده سازیم.
درس هشتم: 1- یکی از حیله های نفس انسان از نظر امام خمینی چه چیزی است؟( ص 78 سطر 11 از حیله تا سطر 13 توبه کن) حیلههایی که نفس انسان به انسان میزند و شیطان به او پیشنهاد میکند این است که بگذار برای آخر عمر خودت را اصلاح کن! حالا از جوانی استفاده کن و بعد آخر عمر توبه کن!
2- امام خمینی در توصیه به جوانان پیرامون جهاد اکبر چه می فرماید؟(ص 78 سطر 8 از شما جوانان تا سطر 11 بیفتد) «شما جوانان از حالا باید شروع کنید به جهاد اکبر و نگذارید که قوای جوانی از دستتان برود. هرچه قوای جوانی از دست برود، ریشههای اخلاق فاسد در انسان زیادتر میشود و جهاد مشکلتر. جوان زودتر میتواند در این جهاد پیروز شود... نگذارید در اصلاح خودتان زمان جوانی به پیری بیفتد.
3- بنابر نظر امام خمینی طرح شیطنت آمیز نفس انسان کدام است؟ اینکه بگذار برای آخر عمر خودت را اصلاح کن و اکنون از جوانی استفاده ببر و بعد آخر عمر توبه کن این طرح شیطنت آمیز نفس انسان است.
4- آنچه در جهان است نشانه چیست؟ زیبایی، علم، قدرت، رحمت خدا
5- راه های رسیدن به ایمان و تقویت آنرا نام ببرید. ( ص 79،80،81 تیترهای آبی رنگ) 1. تفکر پیرامون آیات خدا در گسترهی هستی 2. توجه دائم به خداوند و ذکر و یاد او 3. توجه به نعمتهای خدا 4. انجام نیکیها و دوری از گناه
6- توجه به نشانه ها و آیات الهی چه چیزی را در انسان ایجاد می کند؟ (ص 79 سطر 5 از توجه تا سطر 6 می افزاید) توجه به این نشانهها یاد خدا را در دلها زنده میکند و لطف و رحمت او را به ما یادآور میشود و در نهایت بر دوستی و محبت ما به خدا میافزاید.
7- توجه دائم به خدا و ذکر یاد او چه اثراتی برای انسان دارد؟ (ص 79 زیر پیام آیات سطر1 از حضور تا سطر 3 می انجامد) حضور خداوند در خاطر ما در همهی لحظات زندگی، در آغاز صبح، در طول روز و در هنگام کار و تحصیل و در انتهای شب ارتباط ما را با او افزایش میدهد و به تدریج به پیوندی استوار میانجامد.
8- یکی از حکمت های نماز های پنجگانه چیست؟( ص 79 زیر پیام آیات سطر 3 از حکمت های تا سطر 4 مؤمن است) از حکمتهای نمازهای پنجگانه زنده نگه داشتن یاد خدا در تمام طول شبانه روز در دل مومن است.
9- توجه به نعمت های خدا چه چیزی را در پی دارد؟(ص80 سطر 1 از اگر به زندگی تا سطر 3 جلوه می کند) اگر به زندگی خود توجه کنیم، نشانههای لطف و رحمت خدا را به روشنی در آن میبینیم، این نشانهها در زندگی هرکس و متناسب با حالات درونی او به صورتی جلوه میکند.
10- یاداوری الطاف الهی چه چیزی را برای انسان به ارمغان می آورد؟(ص 80 سطر 3 از یاد آوردن تا سطر 4 می سازد) به یاد آوردن الطاف الهی، یاد او را در دلها زنده نگه میدارد و قلب را به او نزدیکتر میسازد.
11- انجام نیکی ها و دوری از گناهان چه تأثیری در انسان دارد؟(ص 80 زیر پیام آیات سطر 1 از هر عمل تا ص 81 سطر 2 استوارتر سازیم) هر عمل نیک دل را نورانی میکند و هر گناه چون غباری صفحهی دل را میپوشاند و به اندازهی خود مانع رسیدن نور حقیقت به آن میگردد. باید بکوشیم دل خود را با عمل به نیکیها نورانیتر کنیم و با دوری کردن از گناهان رشتهی محبت خود را با خدا استوارتر سازیم.
12- هرگاه ایمان در قلب پدیدار شود چه اتفاقی برای انسان می افتد؟(ص 81 زیر پیام آیات سطر 1 از آنگاه تا سطر 2 شده است) انگاه که جوانههای ایمان در قلب پدیدار شود و بارقههای آن وجود ما را روشن کند، تحولی شگرف وجود ما را فرا خواهد گرفت، به طوری که گویا تولدی جدید آغاز شده است.
13- قرآن کریم درباره ی تولد دوباره انسان چه می فرماید؟(ص 81 قسمت آبی رنگ) «آیا آن کس که مرده بود و با [ایمان] زندهاش کردیم و برای او نوری قرار دادیم که به وسیلهی آن در میان مردم راه میرود، همانند کسی است که در تاریکیهاست و از آن بیرون شدنی نیست؟...»
14- چرا جوانان و نوجوانان و کودکان به ملکوت خداوند نزدیکترند؟(ص 78 سطر2 از هر اندازه تا سطر 4 نزدیکترند) هر اندازه که پاکی دل بیشتر باشد درهای لطف و رحمت خداوند به روی انسان بازتر است و به همین علت کودکان، نوجوانان و جوانان به آسمانها و ملکوت نزدیکترند.
15- مهم ترین دوره زندگی انسان کدام است؟چرا؟ (ص 77 سطر 4 از کودکی تا ص 78 سطر 1 پیش می آید) کودکی، نوجوانی و جوانی – کوکی که از مادر متولد میشود، با قلبی پاک به دنیا میآید و هیچ گناهی دلش را آلوده نکرده است. معمولا، این پاکی و طهارت تا نوجوانی و جوانی باقی میماند. اما همین قلب که از آب زلالتر و از آیینه شفافتر و از گلبرگ لطیفتر است، ممکن است به تدریج آلوده شود، این تغییر و تحول، کم یا زیاد، برای برخی از افراد پیش میآید.
16- بنابرگفته امام خمینی انسان در چه زمانی می تواند خودش را بهتر اصلاح کند؟ دوره جوانی
17- بنابر نظر قرآن و امامان معصوم، راه رسیدن به ایمان چه ویژگیهایی دارد؟ این راهها هم ما را از مرحله ی شناخت به مرحله ی ایمان می رساند و هم سبب تقویت و محکم شدن آن می شود.